DOMUZ GRİBİ (H1N1 İNFLUENZA VİRÜSÜ)
Domuzlarda; insan, domuz ve kuş virüslerini bağlayabilen reseptörler mevcuttur. Bu virüslerin genetik materyal alışverişleri (antijenik shift) sonucunda H1N1 İNFLUENZA VİRÜSÜ (DOMUZ GRİBİ) oluşmuştur. Domuz gribi belirtileri mevsimsel gribe benzemekle birlikte toplumda hızla yayılma göstermesi sebebiyle tehlike oluşturmaktadır. Domuz gribi ani başlangıçlı olup yüksek ateş, öksürük, hapşırık, nefes darlığı, yaygın vücut ağrısı, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, iştahsızlık, halsizlik ve yorgunluk ile kendini gösterir. Domuz gribine bağlı nadiren ishal ve kusma gibi şikayetler de görülebilir.
DOMUZ GRİBİ NASIL BULAŞMAKTADIR
ÖKSÜRÜK, HAPŞIRIK, TOKALAŞMA, ÖPÜŞME, TEMAS, DAMLACIK.
Kişiler , belirtilerin başlamasından 1 gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar. Grip, hapşırma ve öksürme yoluyla direkt veya havada asılı kalan damlacıkların solunmasıyla bulaşır. Bu damlacıklar, direkt solunum yolu ile alınabileceği gibi ortamdaki kapı kolu, masa, sandalye gibi cansız yüzeylerden eller aracılığı ile de alınabilir. Virüs, cansız eşyalar üzerinde 6-8 saat canlılığını sürdürebilmektedir. Öksürük ya da hapşırık sırasında ağzınızı ellerinizle kapattığınızda, mikroplar ellerinize, ellerinizden de dokunduğunuz çeşitli yüzeylere bulaşır. Virus ile enfekte yüzeylere dokunmakla veya hapşıran kişiyle tokalaşma sonrasında insanlar ellerini ağızlarına, burunlarına ve gözlerine temas ettirerek hastalık etkenini alırlar.
Grip nasıl seyreder Ciddi hastalık (pnömoni, solunum yetmezliği vs) ya da hayati risk oluşturur mu ?
Grip virüsü ile enfekte kişilerin çok büyük kısmında hastalık hafif geçer; 1 hafta içerisinde tedaviye bile gerek kalmadan iyileşme gözlenir.
Altta kronik hastalığı olan kişilerde domuz gribi enfeksiyonu sırasında akciğerlere ikincil bakteri yerleşimine bağlı zatüre (pnömoni) gelişimi ve akciğerler hasarı olabilmektedir. Bu da hastalığı ağırlaştırmakta ve hayati risk teşkil etmektedir. Risk grubundaki kişilere erken başlanan antiviral ilaçlar ile hastalık hızla kontrol altına alınabilmektedir.
Özellikle vücut direnci zayıf durumda olan kronik karaciğer ve böbrek hastaları, kalp ve akciğer hastalığı olanlar, 2 yaş altındaki bebekler, 65 yaş üzerindeki yetişkinler, hamileler, şeker hastaları, bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar/bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlarda (Kanser hastaları vs.)
pnömoni (zatürre), menengoensefalit (beyin iltihabı), miyokardit (kalp kası iltihabı) gibi komplikasyonlarla seyredip ölüm görülebilir.
GRİBE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER
Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız. Kalabalık mekanlardan uzak durunuz. Grip virüsünün yayılmasını önlemek için , yüzeylerin günlük temizlikte kullanılan deterjanlarla temizlenmesi yeterlidir. Hasta kişiler ile yakın temastan kaçınmalıdır. Hastayken, hastalığı bulaştırmamak için mümkün olduğunca diğer insanlarla temas sınırlandırılmalıdır. Aksırma ve öksürme esnasında burun ve ağız kağıt mendille kapatılmalı ve kullanılan kağıt mendil çöp kutusuna atılmalıdır. Yerlere, sokaklara kesinlikle tükürülmemeli. Sık tokalaşmamalıyız. Kapı kollarını dışarıdaki muslukları havlu kağıt ile tutmalıyız.. Özellikle öksürdükten ve hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri de etkilidir. Kirli ellerinizle gözlerinize , burnunuza ve ağzınıza dokunmayınız. Belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden 1 gün sonrasına kadar istirahat ediniz.
HANGİ DURUMLARDA DOKTORA GÖRÜNMELİYİZ?
1. Beş günden fazla süren, 38°C ve üstü ateş,
2. Koyu, iltihaplı balgam
3. Zor nefes alma veya nefes darlığı
4. Bilinç bulanıklığı
5. İshal ve kusma
Çocuklardaki acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Hızlı veya zorlu nefes alma
Vücutta solgunluk ya da morarma
Beslenememe
Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil
Huzursuzluk
Ateşle beraber döküntü görülmesi
Erişkinlerde acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Zor nefes almak veya nefes darlığı
Bilinç bulanıklığı
Sık ve uzun süreli kusma
GRİP TEDAVİSİ
Domuz gribi tedavisi için hekim kontrolünde kullanılabilecek ilaçlar mevcut olup, hekim tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.
Tedavide yatak istirahati, bol sıvı alımı, izolasyon, ortaya çıkan şikayetleri azaltmaya yönelik destekleyici tedavi ve antiviral tedavi kullanılabilir. Antiviral tedaviye ancak ağır olgularda ve risk grubundaki hastalarda başvurulur, şikayetlerin başlangıcını takiben ilk 48 saatte başlanırsa başarılıdır. Antibiyotikler ise ancak bakterilerin oluşturduğu pnömoni (zatürre) gibi bir komplikasyon gelişirse kullanılabilir.
KİMLERE ANTİVİRAL TEDAVİ GEREKMEKTEDİR
65 yaş üzeri hastalar, bağışık sistemi baskılanmış olanlar (kanser, organ nakli uygulanmış olanlar vs), 19 yaş altında olup sürekli aspirin kullananlar, hastalığı başta pnömoni (zatürre) ile başlayan ve başlangıçta ağır seyreden olgular, altta yatan herhangi bir kronik hastalığı olanlar; akciğer hastalığı (astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı), kronik kalp hastalığı, şeker hastalığı, kronik karaciğer ve böbrek hastalığı vs.
