Cumhuriyet tarihinin ilk yıllarında Medya-Basın haberciliği geniş topluluklara ulaşamasa bile kendini baskın hissettirebiliyordu. 1925 yılları itibariyle Dış devletlerinde sermayederliğinde gazete çıkarılmaktaydı. Bunlardan birisi sahibi Reşit Benaiad ve Ali Namık Beyler olup, Fransızca “Tanin Gazetesi” 4.000 adet basılmakta olup 3.000 adedi ise ayrı satılmaktaydı. Lakin muhalefet gazetesi olduğundan yeterli tiraja ulaşamayıp zarar etmekteydiler. Oysa Hüseyin Cahit Bey’in sahibi olduğu Türkçe ‘’Tanin Gazetesi’’ çok iyi satış yapıyor hatta zamane Hüseyin Cahit Bey’in 9.000 liraya Berliet marka otomobil aldığı bilinmekteydi. Zamane İstanbul merkezli yöneticisi Muzaffer Bey, “Volente Gazetesi” Alman Büyükelçiliği tarafından maddi desteklenerek Fransızca ve Almanca çıkararak asli hedefi enerjik Muhabiri Mr. Mothu yaptığı, Fransız Havas Ajansı aleyhine haberlerle donatmak idi.
Türkçe günlük gazetesi Son Telgraf’ın sahibi Giritli Suphi Nuri Bey olup, 4.000 adet tiraja sahipli olup öncesi ‘’Müstakil’’ ve “Tercümanı Hakikat Gazetelerinin” devamıdır. Siyasi ayağı ailece baskın çıkarak Jön Türkleri Girit konusunda uzlaşmaz politika haline getirterek Venizelos’un Sofya ve Balkan Anlaşması yapmasına ve Balkan Savaşına neden olduğu bilinir.
Evveli Adana merkezli sonrasında daha fazla kesime ulaşabilmek için İstanbul’a taşınan “Toksöz Gazetesi” sahibi ve Başyazarı Abdülkadir Efendi aslen siyasete atılmak için ordudan ayrılan eski bir subay olup, basın camiasına gönül vermiştir. Gazete günlük 4.000 adet tiraja ulaşarak Adana’ya posta yoluyla her gün düzenli göndermekteydiler.
Ankara’da basılan “Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi” sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Siirt milletvekili Mahmut Bey idi. Bu gazete tarihi kaynaklarca Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle 1921 yılında kurdurulmuştur. Günlük 3.000 baskısı çıkarılarak genelde okuyucusu Anadolu halkı idi. O zamanlar da Ankara’da iki aktif gazete vardı ‘’Hâkimiyet-i Milliye’’ ve ‘’Cumhuriyet’’ idi ki “Cumhuriyet Gazetesi” Milletvekili Yunus Nadi Bey’in kontrolünde yayın hayatını idame ettirmekteydi.
İttihat ve Terakki komitesi tarafından senato sekreterliğine atanan Sahibi ve Başyazarı İsmail Müştak Bey’in “İstiklal Gazetesi” ise siyasi içeriği ağır bastığından İngilizlerce tutuklanarak Malta’ya sürülmüştür. Günlük 3.000 adet baskısıyla başta İttihat ve Terakki’nin kuruluşunda maddi desteği lakin sonrasında maddi desteklemediği bilinmektedir. Türkçe günlük “Sabah Gazetesi”, Muhabirlik ve Foto muhabirliği yapan Şükrü Bey ve Vahit Bey tarafından kurularak günlük 3.000 adet tirajıyla zorlukla 2.000 adet sattığıdır.
Eski Türk gazetecilerden Ahmet Cevdet Bey günlük “İkdam Gazetesini” 6.000 adet basarak radikal milliyetçi üslup takınmıştır. Bu yüksek tiraj ve satışını Eski rejim döneminde Abdülhamit çağında kendi çıkar ve görüşlerini Yıldız Sarayının politikasıyla uyuşturmayı bilerek aylık saraydan 150 altın lira desteklendiğidir. Öncesinde “Vakit Gazetesinin” yöneticisi ve ortağı Ahmet Emin Bey’in kurduğu “Vatan Gazetesi” ise; Türkçe günlük sabah baskısı 7.000 adet çıkarılarak, nüfuzunu iyi kullanırdı. Ahmet Emin Bey, aslen eğitimini ABD devletlerinde yaparak ileri derece İngilizce diline sahip idi.
İstanbul’da akşamları basılan “La Volonte Gazetesi” sahibi eski bir asker Muzaffer Bey olup siyasete atılarak İnönü’nün Dışilişkiler Bakanı olmuştur. Almanların maddi destek verdiği gazete, günlük 2.500 adet basarak ancak 1.000 adet satış yapabildiği bilinmektedir. Bu arada İstanbul’da Tünel’in yanı başında Alman Basımevi “Loeffer Gazetesi” çıkarılarak bu basımevi İzmir’den Ermeni kökenli Abbazoli adında biri satın alarak azınlıklar hakkında destekleriyle bilinmektedir. Türkiye’yi Batı uygarlığına yükseltmek isteyenlerin hangi emellerle kimlere hizmet verdikleri halen gizli kapaklı saklansa da tarihte hiçbir şey saklı kalmayacaktır.
Volkan Yaşar Berber
Milli Kültürel Mirasçısı
Orhan Uğur
TOPLUMSAL BİR SORUN OLAN DİLENCİLİK
Neslihan KUTLU KARAMAN
GELDİ GİDİYOR RAMAZAN
Vedat Demir
Yapılandırmanın yapılandırması geliyor
Onur Kabaş
GRİP AŞISI GELDİ Mİ?
Seçkin Muhammet Çakır
Filistin' de unutulanlar dışında yeni bir şey yok
Hasan Vehbi Ersoy
DEİZM-TEİZM-ATEİZM-PANTEİZM’ E BAKIŞ
Erkan Taş
Nerede Kalmıştık!
Yılmaz Gökgöz
Sinoplular Gerçekten Mutlu mu?
