Gerze'de bulunan semt pazarlarında ve tezgahlarda yerini alan mantarının kilosu 10 ile 15 lira arasında değişirken, pazar esnafı; mantarın ilk olarak civar köylerden ve ormanlık alanlarından toplandığını, sonbaharın etkisini göstermesiyle birlikte hareketlilik kazandığını ve Gerzelilerin mantara yoğun ilgi gösterdiğini ifade ediyor.
Mantar piyasasında hareketliliğin başladığını belirten esnaf, mantar fiyatları hakkında da bilgi verdi. Mantar satan vatandaşlar, “Mantarımızı kilosu 10 TL, iki kilosu ise 15 TL olarak satışa sunuyoruz. Mantarın sadece zararsız 2-3 çeşidi tezgahlarda yer alıyor. Mantarı sadece tanıyan ve bilen kişiler talep ediyor.Gerzeliler bu açıdan tecrübeli olduğu için mantara olan talep de fazla. Ekim ayında ilk yağmurların ardından tezgahlara düşen mantar Kasım ayı yaklaşmasına rağmen halen tezgahlarda yerini koruyor” dedi.
Genellikle zehirlenmelerle anılan mantarın faydalarını Gerzeninsesi Gazetesi olarak sizin için araştırdık.
Mantarın Sağlığa Faydaları
Doğadan, herhangi bir uzmanın yardımı olmadan yabani mantar toplayıp yemeyin. Zehirli ve sağlığa zararlı mantarlarla yenebilecek mantarları birbirinden ayırt etmek çok zordur ve bu mantarlar ancak bir uzman tarafından ayırt edilebilir. Mantar zehirlenmesi ciddi bir sağlık sorunudur ve ölümle sonuçlanabilir. Bu gibi durumlardan kaçınmak için sadece uzman kontrolünde toplanmış mantarlar yenmelidir. Mantar zehirlenmesi şüpheniz varsa “114 Hıfzısıhha Alo Zehirlenme Hattı”nı arayarak bilgi alabilirsiniz.
Kolesterol: Ülkemizde kavak mantarı, yurtdışında “istridye mantarı” olarak bilinen mantar türü “lovastatin” adlı bir bileşen içerir. Bu bileşenin, kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolü düşüren etkisi bilimsel çalışmalarla da kanıtlanmış durumda. Hatta günümüzde lovastatin içeren kolesterol ilaçları üretiliyor ve beslenme alışkanlıklarını değiştirmesine rağmen kolesterolünü düşüremeyen kişilere öneriliyor. Lovastatin sadece LDL kolesterolü düşürmüyor aynı zamanda HDL kolesterolü yükseltiyor ve kandaki trigliserid seviyesinin düşürülmesine yardımcı oluyor. Kolesterol kontrolünde önemli etkisi bulunan lovastatin en çok kırmızı renkli kavak mantarında mevcut.
Yaklaşık 100 gram mantar; bir yetişkinin günlük selenyum ihtiyacının yaklaşık yüzde 32’sini, bakır ihtiyacının yüzde 20’sini, potasyum ihtiyacının yüzde 10’unu ve protein ihtiyacının yüzde 4’ünü karşılıyor.
İçerdiği karbonhidrat-protein yapılı fito besin öğeleri ile bağışıklık sistemini güçlendirmekte, artrit gibi hastalıklardan korunmada, kanser riskini azaltmakta ve kalp sağlığını korumakta yararlı olduğu düşünülüyor.
Mantarda bulunan selenyum ve bakır minerallerinin vücudumuzu toksinlerden temizleyen sistemler açısından önemli olduğu bilinmiyor. İçerdiği mineraller açısından mantarın antioksidan etkisi olduğu ve vücudu toksinlerden arındırmaya yardımcı olduğu düşünülüyor. Yapılan bazı bilimsel çalışmalarda, düzenli tüketilen mantarın vücuttaki antioksidan enzimleri uyardığı belirlendi.
Mantarın içerdiği CLA isimli bir yağ asidinin hormona bağlı meme kanseri ve prostat kanserine yakalanma riskini azaltmaya yardımcı olduğu biliniyor.
Maksimum fayda;
Mümkünse 3-4 günden fazla bekletmeyin. Rengi kararmaya başlayan mantarların, sağlık açısından önemli olan fitobesin içeriklerinin azaldığı bilimsel araştırmalarca kanıtlanmıştır.
Mantar zehirlenmeleri ülkemizde eski yıllara nazaran az görülse de, hala bir sorundur. Kültür mantarı dışında mantar tüketmeyiniz. Özellikle benekli mantarların tüketilmemesi önerilmektedir.
Buzdolabında hava almayacak bir kapta saklamak, fitobesin öğesi kaybını azaltarak mantardan maksimum fayda sağlamanızı sağlar.
Kurutulmuş mantarları, dondurucu da 6 ay 1 sene arası muhafaza edebilirsiniz. Dondurucu da muhafaza edilmeyen mantarların bozulma süresi de kısa olacaktır.
