17 ağustos 1999’da yaşanan depremin ardından İstanbul’da meydana gelen en büyük deprem 26 Eylül 2019 13:59 da yaşandı. 5.8 şiddetinde olan depremde vatandaşlar sokağa döküldü.
İstanbul’da yakınlarından haber almak isteyen vatandaşlar telefon hatlarında yaşanan sorunlar dolayısıyla bir süre ulaşım sağlayamadı. 13:59’da yaşanan depremin ardından, 23:20’de 4.3, sabah 05:55’de 3.2 olmak üzere 144 artçı yaşandığı kaydedildi.
Uzmanlar bundan sonra yaşanabilecek afetlere karşı uyarılarda bulundu.
Sinop il ve ilçelerinde de 2008 yılından bu yana en büyüğü 3.9 olan toplam 42 deprem yaşandığı kaydedilirken, Gerze açıklarında ise en son 2 Mart 2017 2.9 şiddetinde deprem yaşandığı belirlendi.
Şimdiye kadar Sinop il ve ilçelerinde yaşanan deprem şiddetleri çok yüksek olmasa da yaşanabilecek herhangi bir depremde vatandaşların bu konuda tedbirli ve bilgili olması oldukça önemli.
Arama Kurtarma Derneği’nin (AKUT) hazırladığı Deprem Eğitim El Kitabına göre, özellikle büyük depremlerde ayakta durmak mümkün olmadığından yapılması gereken ilk şeyin emniyetli bir yere çökmeleri yada uzanmaları gerektiği belirtiliyor.
Binanın çökmesi durumunda kişiye oksijen alabileceği bir yaşam alanı yaratabilecek, kanepe, sağlam masa, yatak, çamaşır makinesi gibi üstüne bir şey çökse bile yer hizasına kadar inmeyecek eşyaların hemen yanı başta geliyor.
AKUT,”Yat-Çök-Korun-Kapan-Tutun” hareketlerini şöyle anlatıyor:
Yat: Yere yüzüstü yatma, ya da yan yatarak bacakları karına çekme (cenin) şeklindedir.
Çök: Özellikle masa altı gibi yerlerin tercih edildiği hallerde uygulanır. İki diz üzerine çökülerek vücut öne eğilir.
Korun/Kapan: Deprem sırasında çevremizden üzerimize düşecek ya da devrilecek cisimlere karşı kendimizi koruma durumunu ifade eder.
Korun: Özellikle baş bölgesinin korunması birinci önceliktir, yastık ya da başka bir cisimle başı 'korumak' gibi.
Kapan: Başımızı kollarımızın arasına alarak 'kapanmak'.
Tutun: Deprem sırasında salınan koltuk ve oturma grubu gibi ağır ve büyük cisimlere tutunarak onlarla beraber sallanabilir ve sizi ezmelerine engel olursunuz."
Deprem sırasında kapı eşikleri durulmaması gereken tehlikeli yerler arasında bulunuyor. Ayrıca, balkon, merdiven boşluğu ve asansörlerin de deprem sırasında kesinlikle kullanılmaması gerekiyor.
Dolap, gardırop ve büfe gibi devrildiğinde yaralanmalara yol açabilecek büyük eşyaların da duvara sabitlenmesi uzmanlar tarafından yapılan bir başka öneri.
DEPREM SONRASINDA NELER YAPILMALI?
AFAD'ın hazırladığı deprem sonrasında yapılması gerekenler videosunda şunlar sıralanıyor:
"Çevreniz ve kendi emniyetinizden emin olduktan sonra binayı terk edin.
Elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın, soba ve ısıtıcıları söndürün.
Afet ve acil durum çantanızı alarak toplanma alanına gidin.
Deprem sonrası yardıma ihtiyaç duyabilecek bebek, çocuk, yaşlı, engelli ve hamilelere destek olmaya çalışın."
Bunların yanı sıra binada olan vatandaşların deprem sonrası binadan ayrılırken panik yapmadan sakince merdivenden inmeleri gerektiği özellikle yüksek katlı binalarda izdiham yaşanmaması ve merdivenin çökmemesi adına panik yapılmadan sırayla dışarı çıkılması gerektiğinin altı çiziliyor.
Boğaziçi Üniversite Kandilli Rasathanesi’nin hazırladığı kitapçıkta, tsunami riski olması halinde denize doğru değil yüksek yerlere kaçılması gerektiği uyarısı yapılıyor. Bu bilgilendirme dikkate alındığında özellikle Sinop il merkezi ve Gerze’nin üç tarafının denizle çevrili olması dolayısıyla yaşanabilecek risklere karşı vatandaşların denizden uzak, yüksek alanlara gitmeleri oldukça önemli.
