UBUNTU

Ben, ’’biz’’ olduğumuz için ’’ben’’im.

‘’Sen ben yok, biz varız.’’

Merhaba sevgili okurlar,

Daha önce "Ubuntu" kelimesini duydunuz mu?

Kökleri Güney Afrika'ya dayanan bu kelime, birbirine bağlılık, şefkat ve kolektif sorumluluk gibi güzel bir felsefeyi temsil ediyor.

Size internette rastladığım, bu kavramı güzel bir şekilde açıklayan bir hikaye anlatmak istiyorum. “Bir profesör Güney Afrika’nın bir kabilesinde inceleme yaparken önemli bir olayla karşılaşır: Çocuklara bir oyun oynamayı önerir, bir ağacın altına koyduğu meyvelere ilk ulaşan çocuğun sahip olacağını ve yiyebileceğini söyler. Ancak çocuklar el ele tutuşup hep birlikte koşarak meyvelere ulaşır ve yemeye başlarlar. Profesör neden böyle yaptıklarını sorduğunda şu ilginç cevabı alır: ‘’Ubuntu’’. Nasıl olur da diğerleri mutsuz olurken birimiz bu ödülü yiyebilir? Ben, ’’biz’’ olduğumuz için ’’ben’’im.” Bu güzel hikaye Ubuntu felsefesini örneklemektedir. Bu yazıyı okuduktan sonra hemen "ubuntu" hakkında araştırma yapma ihtiyacı hissettim. Karşıma çıkan bilgiler beni oldukça şaşırttı ve bu konuyu sizlerle paylaşmak istedim.

Ubuntu, insanların birbirine bağlılığını başkalarına saygı, şefkat ve nezaketle davranmanın önemini vurgular. Ubuntu Ruhu, geleneksel Batılı bireycilik ve kişisel çıkar kavramlarına meydan okuyan şefkat, empati ve kolektif sorumluluk değerlerini bünyesinde barındırır.

Birliktelik, birbirini destekleyebilen güçlü ve dirençli topluluklar yaratmada hayati bir rol oynar. Kriz zamanlarında, toplulukların etkilenenlere destek ve yardım sağlamak için bir araya geldiğini görüyoruz. Örneğin, son depremlerde Türkiye'nin dört bir yanındaki topluluklar, depremden etkilenenlere yardım ve destek sağlamak için bir araya gelmiştir. Bu ortak amaç ve karşılıklı destek duygusu, dirençli toplumlar inşa etmede birlik ve dayanışmanın önemini vurgulamaktadır. Bu nedenle topluluk fikri, uygarlığın temel taşlarından biri olarak değerlendirilmeli ve beslenmelidir.

Gelişmekte olan birçok ülkede kooperatifsel girişimler ekonomik kalkınmanın kritik itici güçleri olarak ortaya çıkmıştır. Ekonomik kalkınmaya yönelik bu yaklaşım, sadece seçkin bir azınlığa değil, herkese fayda sağlayan adil bir büyümenin teşvik edilmesinde birlikteliğin önemini vurgulamaktadır.

Bireysel düşüncenin, daha önemli olduğu inancı, birçok toplumda baskın bir değer haline gelmiştir. Bireyciliğin kişisel sorumluluk ve yeniliği teşvik etmek gibi faydaları olsa da topluma zarar verebilecek olumsuz bir çok etkisi de vardır:

• Bireycilik sosyal yalnızlığa yol açabilir. Bireysel ihtiyaçların grubun ihtiyaçlarına göre ön planda tutulmasıyla bireyler topluluklardan kopabilir ve sosyal destek eksikliği yaşayabilir. Bu, ruhsal ve fiziksel sağlık sorunlarına yol açabilir.

• Bireycilik sosyal ve ekonomik eşitsizliği daha da kötüleştirebilir. Rekabeti ve bireysel başarıyı teşvik eden bireycilik, en başarılı olanların ödüllendirildiği ve diğerlerinin geride bırakıldığı kazanan her şeyi alır zihniyetine yol açabilir. Bu durum adil ve eşit olmayan bir toplum yaratılmasına yol açabilir.

• Bireycilik, sosyal güvenin sarsılmasına ve kolektif kimliğin kaybolmasına yol açarak toplumun dokusuna zarar verebilir.

• Bireycilik empati, merhamet ve hoşgörü eksikliğine yol açarak ilişkilere zarar verebilir ve sosyal çatışmalara neden olabilir.

Ubuntu ruhu toplumsal direniş ve dayanıklılık için güçlü bir araç olmalıdır. İnsanların baskı ve ayrımcılık karşısında bir araya gelmelerini ve birbirlerini desteklemelerini sağlar. Ubuntu Ruhu, farklı ırksal ve etnik gruplar arasında uzlaşma ve bağışlamayı kolaylaştırmaya yardımcı olur, insan hakları, sosyal adalet ve eşitliğe olan bağlılığa da yansımaktadır.

Peki siz ne düşünüyorsunuz? Ubuntu'nun bize hayatlarımızı nasıl yaşamamız ve başkalarına nasıl davranmamız gerektiği konusunda değerli bir şeyler öğretebileceğini düşünüyor musunuz? Sizce bireyciliğin faydalarını kolektif sorumluluk ve destek ihtiyacı ile nasıl dengeleyebiliriz?

“İki Mustafa Kemal vardır: Biri ben, et ve kemik, geçici Mustafa Kemal... İkinci Mustafa Kemal, onu "ben" kelimesiyle ifade edemem; o, ben değil, bizdir! O, memleketin her köşesinde yeni fikir, yeni hayat ve büyük ülkü için uğraşan aydın ve savaşçı bir topluluktur. Ben, onların rüyasını temsil ediyorum. Benim teşebbüslerim, onların özlemini çektikleri şeyleri tatmin içindir. O Mustafa Kemal sizsiniz, hepinizsiniz. Geçici olmayan, yaşaması ve başarılı olması gereken Mustafa Kemal odur!” Mustafa Kemal ATATÜRK

Saygılarımla,
 

Orhan UĞUR